Welcome

 

Cultuurhistorische waarde Buggenumseveld

 

Buggenumerveld is één van de mooiste min of meer oorspronkelijke rivierlandschappen in Midden-Limburg. Door het beeldbepalende open veld en de lager gelegen graslanden ontstaat een beeld voor de bezoeker dat als uniek en waardevol wordt ervaren.

De historische dorpssetting van de dorpen Buggenum en Neer versterken dit beeld. De eenzijdige bebouwing parallel langs de Maas kenmerkt het historische kern van Buggenum. Ook de kleine straatjes dragen bij aan dit beeld. In Neer is het wat groter opgezet. Direct gelegen naast de Neerbeek liggen de oudere karakteristieke woningen van de “oude” tijd. Met veel bezienswaardigheden. Zo is er de Friedesse molen, dit is een watermolen die vroeger werd gebruikt om meel te malen. Ook de Sjans van Near is een parade paardje voor de omgeving. Deze bezienswaardigheid wordt momenteel in zijn oude karakter gerestaureerd. Dit om te laten zien wat het gebied te bieden heeft op het gebied van cultuurhistorie. De bewoners voelen zich verbonden met deze bijzondere plek, en dat moet zo blijven. Maar ook recreanten zijn onder de indruk van dit fraaie landschap.

Er heeft nog niet zo lang geleden voor een groot deel van het gebied een administratieve ruilverkaveling plaatsgevonden (RAK Buggenumse veld). Ruilverkaveling Neer werd afgerond in 1965. Daarom is de landbouwstructuur goed te noemen met relatief grote percelen. Vooral op het Buggenumse veld komt vanouds grondgebonden landbouw voor met hoofdzakelijk akkerbouw. In laaggelegen gronden langs de Maas komt ook grasland voor.

 

Landschappelijk zijn vooral de open velden, met als bijzonder waardevol het veld van Buggenum, van groot belang. Daarnaast is er ook in het verdere bebouwings- en wegenpatroon nog veel zichtbaar van de cultuurhistorie en liggen er binnen het gebied ook belangrijke archeologische waarden, o.a. een boerenschans en een Romeinse villa en resten van een belangrijke Romeinse weg.

De kernen Neer en Buggenum hebben een karakteristieke dorpsrand, waarin de historie nog duidelijk herkenbaar is. Ook de diep ingesneden beekdalen van de Haelensebeek en de Neerbeek zijn landschappelijk fraai. Alle bovengenoemde landschappelijke waarden geven dit gebied haar eigen unieke karakter en zijn zeer de moeite waard om te behouden.

 

Het gebied bestaat voornamelijk uit akkerbouw. Onder akkerbouw verstaan we; Grootschalig open veldgebieden met overhoeken, akkerranden en bermen, voornamelijk in gebruik als bouwland. Ze zijn door hun openheid en voedselaanbod van betekenis voor specifieke akkervogels en zoogdieren. Aan de oostzijde van het gebied bevinden zich enkele weilanden, hieronder verstaan we; Open landschappen op relatief natte bodems, voornamelijk in gebruik als grasland. Deze gebieden zijn vooral voor betekenis voor weidevogels.

 

Er is bewust gekozen om het open veld te behouden. Dit mede omdat dit gebied uniek is in Nederland. Dit open karakter moet een herkenning zijn voor het gebied. Uit vooronderzoeken van de geschiedenis is gebleken dat midden door het gebied een Romeinse weg ligt. Deze is nog goed te zien in het landschap. Deze weg doorkruist en het gehele gebied van noord naar zuid.

 

In een opsomming van de beschikbare gronden ziet het schematisch als volgt uit;

-           Gronden die verworven worden door de gemeente Leudal                                  59.5    ha

-           Gronden die beheert worden door de huidige eigenaren                                     133.0    ha

-           Gronden die moeten worden verworven door Kuijpers om te ontgrinden       48.7     ha

Totaal ha in het plangebied                                                                                                       241.2    ha                                                                   

 

Neerbeek

 

De Neerbeek stroomt in het noordelijk deel van het gebied en mond uit in de Maas. Deze beek behoort bij de EHS (Ecologische Hoofdstructuur). De eigenaar is Peel en Maasvallei, deze organisatie neemt ook het beheer van de beek voor haar rekening.

Er zijn al plannen om de beek te saneren en de kades van de beek op te waarderen met betrekking tot het groenstructuur. Deze plannen zijn financieel al afgerond en zijn al gereserveerd.

 

Bouxweerd

 

De Bouxweerd is een echte natuurplas, deze dient voornamelijk voor broedplaatsen van watervogels. Deze gronden waren in eigendom van een gravin die woonachtig is in Beesel, nu zijn de gronden verworven door Provincie Limburg. Een knelpunt is dat deze plas door de jaren heen sterk is vervuild. Dat komt omdat de Maas steeds vaker slib achterlaat bij hoogwaterstanden. Wil men deze plas opschonen is het noodzakelijk om deze plas volledig te saneren. Echter na nader onderzoek is gebleken dat het saneren van de Bouxweerd veel geld gaat kosten, mede omdat de Bouxweerd in de toekomst regelmatig nog zal volstromen met Maaswater is ervoor gekozen om de plas niet te saneren.

Aan de randen van de plas staan nu uitkijkposten voor observaties van de watervogels, deze initiatieven van particulieren zijn zeer waardevol.

 

Ontgrondingplassen

De ontgrondingplas is de grootste waterstructuur in het gebied, deze is in eigendom van Kuijpers grind  en zandbedrijf. Een groot voordeel van deze plas is dat er makkelijker recreatie plaats kan vinden. De eigenaar van de plas heeft laten weten meer te willen baggeren in het gebied. Door dit initiatief kan de gemeente Leudal erop inspringen met de ontwikkeling van het gebied.

In de toekomst wordt de plas verder uitgebreid naar het zuiden toe. eigenaar kan meer uitbaggeren en

dat levert meer zand en grind op, en de gemeente kan de uitbreiding van het water gebruiken voor recreatie.

Wat ook een heel belangrijk voordeel is, is dat bij hoogwater het Maaswater gedeeltelijk opgevangen kan worden in de plas. Zo wordt de kans op hoogwater in het totale gebied weer een beetje verkleint.

 

Geraadpleegde literatuur: mooie Maas, gebiedsontwikkeling Nederweert.